Cla Biert (* 26 da fanadur 1920 a Scuol; † 19 da mars 1981 a Sent) è stà in scriptur rumantsch.

Vita modifitgar

Cla Biert è naschì ils 26 fanadur 1920 a Scuol. Suenter avair frequentà il seminari da magisters a Cuira dat el scola a Scuol. Plinavant cuntinuescha el il studi a Turitg, Genevra e Losanna - el daventa magister secundar a Ftan, Zuoz e Cuira, nua ch'el viva dapi il 1956 cun sia famiglia. Dal 1978 sa retira el da la scola e turna en Engiadina. El mora a Sent suenter greva malsogna ils 19 mars 1981.

Ovra modifitgar

Cla Biert vala sco in rapreschantant important ed engaschà da la litteratura e cultura rumantscha. Quai documenteschan tranter auter sias lavurs litteraras e publicisticas. Biert è stat collavuratur e redactur da la gazetta da students Il Sain Pitschen, ha scrit per differents periodics e numerusas gazettas rumantschas, tudestgas e d’otras linguas e collavurà sco redactur da radio e televisiun. Dal 1967 enfin dal 1971 ha Cla Biert presidià l'Uniun da scripturs rumantschs (USR) ed è stà caporedactur da la publicaziun Novas litteraras. Eir la musica ha gì ina plazza impurtonta en la vita da Cla Biert che ha ramassà chanzuns popularas da l’Engiadina e da la Val Müstair ed è stà, cun sia sour Stasia, cun sia duonna Angelica e sias figlias Nesa ed Aita, in conuschent trubadur ladin. Sco actur è Cla Biert stat activ illa cumpagnia da teater La Culissa. Ensemen cun Men Rauch e Jon Semadeni ha el scrit e cumponi ils cabarets La Panaglia e La travaglia dal docter Panaglia 1951 e 1954.

Il roman La müdada (1962) è in’ouvra da grond’impurtanza per la litteratura rumantscha. Il roman che quinta da la midada individuala dal protagonist Tumasch e da la midada da la societad vala sco emprim roman rumantsch modern. Cla Biert ha scrit er blers raquints. Sias ovras èn translatadas en tudestg, franzos e talian. L’on 1955 è Biert vegni undrà cul Premi da la Fundaziun Schiller Svizra, dal 1968 cul Premi da la Cuminanza Radio Rumantsch e dal 1976 cul Premi d’arcugnuschentscha da la Regenza dal Chantun Grischun.

Ovras principalas modifitgar

  • Pangronds. Set raquints valladers, Cuoira, Società Retorumantscha, Annalas 1949
  • Amuras. Istorgias da Cla Biert, prüma part, Lavin, Chasa Paterna 71, 1956
  • Laina verda. Istorgias da Cla Biert, seguonda part, Lavin, Chasa Paterna 74, 1957
  • La müdada. Roman, ediziun da l’autur, Tusan, 1962. Reediziun. Turich: Limmat. 2012.
  • Fain manü. Istorgias per uffants, Cuoira, Lia Rumantscha ed Uniun dals Grischs, 1969
  • Her ed hoz, Cuoira, Società Retorumantscha, Annalas 88, 1975
  • Il descendent - Der Nachkomme, Traducziun dad Iso Camartin, Turich, Benziger e Ex Libris, 1981
  • Las fluors dal desert. Raquints e sömmis our dal relasch. Cun illustraziuns da Barbara Rossi, Sent, ed. da famiglia, 1993
  • Betschlas malmadüras ed oters raquints / Das Gewitter und andere Erzählungen, ed. e postfacziun da Mevina Puorger, translaziuns dad Andri Peer ed auters, Turitg, Limmat, 2009

Colliaziuns modifitgar

Funtaunas modifitgar

  • Gion Deplazzes: Funtaunas, Istorgia da la litteratura rumantscha per scola e pievel., tom 4, Lia rumantscha, Cuira 1993