Populaziun mundiala

Il term populaziun mundiala denominescha il dumber da persunas che vivan actualmain sin la terra. Medemamain sa laschan far indicaziuns davart la situaziun en temps istorics; quant precisas che quellas èn, dependa da la basa statistica avant maun. En pli vegnan fatgas calculaziuns areguard il svilup futur dal dumber da la populaziun; er qua poi be sa tractar d’extrapolaziuns ipoteticas. Las disciplinas demografia e geografia da la populaziun examineschan il stadi actual, il svilup istoric, la repartiziun geografia e la dinamica da la populaziun mundiala e fan prognosas.

São Paulo, Brasilia

Creschientscha demografica mundiala (en %)

Cun la midada da l’onn 2016/17 cumpigliava la populaziun mundiala radund 7,47 milliardas umans. Las Naziuns unidas (ONU) quintan per l’interval 2015 fin 2020 cun ina creschientscha da radund 78 milliuns umans per onn. Fin il 2050 stima l’ONU che la populaziun mundiala vegnia a crescher sin 9,7 milliardas umans e per l’onn 2100 vegnan prognostitgads 11,2 milliardas umans. Tenor il rapport da la populaziun mundiala da las Naziuns unidas è il cunfin da set milliardas umans vegnì surpassà ils 31 d’october 2011. Da fixar in di concret è be da muntada simbolica; effectivamain è la stimaziun suttamessa ad ina variaziun da ±5 %.

Introducziun

Equaziun da basa

Spessezza da la populaziun en las singulas parts dal mund

Il svilup da la populaziun sin ina surfatscha geografica resulta

1. dal svilup demografic natiral, vul dir da las midadas a basa dal dumber da naschientschas e mortoris e
2. dal saldo da migraziun, pia da la differenza tranter immigraziun ed emigraziun sur ils cunfins dal territori ora.

Tar las valurs che resultan sa tracti d’indicaziuns areguard il moviment. En general vala perquai: dumber da l’onn precedent ± ils moviments eruids = dumber actual.

Quotas da creschientscha ed interval da la reduplicaziun

La dimensiun da la creschientscha demografica vegn inditgada en procent sco quota (sinonim: rata) da creschientscha (annuala). Tar ina creschientscha annuala da 1,14 % – quai che correspunda a la rata da creschientscha globala calculada per il 2006 – duri ca. 50 onns fin che la populaziun è sa dublegiada, sa chapescha sut la cundiziun che la creschientscha restia durant tut quest temp sin il medem nivel. Munta la rata da creschientscha annuala 2 %, alura sa reducescha l’interval da reduplicaziun sin 35 onns. Tar ina quota da 3,5 %, la quala vegn cuntanschida u schizunt surpassada en intgins pajais, munta il temp da reduplicaziun be pli 20 onns.

Svilup demografic caracteristic

Model da la transiziun demografica

Tar il svilup tant da la populaziun mundiala sco er dal dumber da la populaziun dals singuls pajais sa preschenta in svilup caracteristic areguard las midadas dal dumber da naschientschas e da mortoris; da quel resulta a lunga vista in decurs specific da la creschientscha. Quest model vegn numnà transiziun demografica e cumpiglia tschintg fasas:

1. fasa: A l’entschatta èn tant la quota da naschientschas sco er quella da mortalitad autas; la rata da creschientscha da la populaziun è relativamain bassa e constanta.
2. fasa: Sa megliureschan il nutriment ed il provediment medicinal, croda sco emprim la quota da mortalitad. La quota da naschientschas resta però tuttina auta sur ina fin duas generaziuns. Uschia crescha la differenza tranter naschientschas e mortoris fitg ferm, quai che maina ad in augment considerabel da la rata da creschientscha.
3. fasa: Tras quai che las cundiziuns da viver èn sa megliuradas e che la moda da viver sa mida, croda la finala la quota da naschientschas, sco che quai è tipicamain il cas en societads industrialas. La differenza tranter naschientschas e mortoris sa reducescha uschia e la creschientscha da la populaziun vegn pli plauna.
4. fasa: La quota da mortalitad ha cuntanschì in nivel ch’è constantamain bass e na sa lascha strusch pli sbassar. La quota da naschientschas croda percunter vinavant, uschia che la rata da creschientscha sa sbassa anc adina.
5. fasa: Tant la quota da naschientschas sco er la quota da mortalitad èn sa stabilisadas sin in bass nivel; la rata da creschientscha è puspè tuttina constanta sco en l’emprima fasa.

Ultra da quai poi capitar che la quota da naschientschas è pli bassa che la quota da mortalitad; quai po tut tenor avair per consequenza che la rata da creschientscha sa sbassa. Ina rata da creschientscha che sa sbassa na vul però betg dir automaticamain ch’il dumber total da la populaziun sa diminueschia; croda la rata da creschientscha, sche vul quai be dir che la populaziun totala creschia main spert.

Svilup istoric da la populaziun mundiala

Svilup demografic 10 000 a.c. fin oz

Tar l’uman modern (Homo sapiens) sa tracti da la suletta spezia dal gener Homo ch’ha survivì. Ses proxims parents èn morts ora avant 24 000 onns (uman da Neandertal) resp. avant 18 000 onns ( Homo floresiensis). Tenor la teoria dal culiez da la buttiglia genetic ha l’uman modern subì avant ca. 75 000 onns ina sminuziun da sia populaziun ch’al ha manà il pli datiers da vegnir extirpà. Suenter l’erupziun dal supervulcan Toba (oz Lai da Toba a Sumatra) han pudì sa salvar en tut il mund be radund 1000 fin 10 000 persunas. Silsuenter è l’uman modern sa derasà nà da l’Africa sin tut ils continents. A la fin da l’ultim temp fraid avant 10 000 onns vivevan sin l’entir mund ca. 5 fin 10 milliuns umans.

La grondezza da la populaziun mundiala avant 2000 onns vegn stimada sin 170 fin 400 milliuns; las Naziuns unidas partan da 300 milliuns. L’Imperi roman duai avair dumbrà radund 57 milliuns abitants, il Reginavel chinais radund 75 milliuns. Avant 1000 onns vivevan ca. 250 fin 350 milliuns umans; l’ONU inditgescha 310 milliuns. Suenter questa stagnaziun dal svilup da la populaziun vers la fin da l’emprim millenni hai dà in nov augment durant il temp autmedieval; ma en il temp medieval tardiv han la pestilenza, la virola ed autras epidemias manà a novas sperditas.

Avant 500 onns muntava la populaziun mundiala 425 fin 540 milliuns, l’ONU stima 500. En il decurs dal 16avel tschientaner duai la populaziun americana (Indians) esser vegnida decimada tras epidemias importadas nà da l’Europa da ca. 50 milliuns sin be 5 milliuns. En l’Europa ed en l’Asia ha l’augment da la populaziun percunter cuntinuà. En il 18avel tschientaner è la creschientscha mundiala stada permanentamain sur 0,5 % l’onn e vers la mesadad dal 20avel tschientaner per intgins decennis schizunt sur 2 %, uschia ch’ins po discurrer d’ina explosiun demografica.

Temp modern

Svilup accelerà dapi il 1700

Dapi il 1700 sa lascha observar in augment rapid da la populaziun. Per l’emprima giada en l’istorgia da l’umanitad è il dumber sa dublegià entaifer tschientaners e la finala entaifer decennis. Vers l’onn 1800 ha la populaziun mundiala surpassà ina milliarda umans. En il decurs dal 20avel tschientaner è la populaziun mundiala quasi sa quadruplada. 1927: 2 milliardas, 1960 (suenter 33 onns): 3 milliardas, 1974 (suenter 14 onns): 4 milliardas, 1987 (suenter 13 onns): 5 milliardas, 1999 (suenter 12 onns): 6 milliardas e 2011 (suenter 12 onns): 7 milliardas umans. Tar ina creschientscha demografica da radund 80 milliuns umans ad onn s’augmenta il dumber dals abitants da la Terra mintga di per stgars 220 000 e mintga minuta per ca. 150 persunas.

Dapi la fin dals onns 1960 è la creschientscha annuala sa reducida procentualmain da 2,1 % sin 1,15 % l’onn 2009. Dapi la fin dals onns 1980 sa reducescha l’augment da la populaziun er en cifras absolutas: da 87 milliuns sin 70 milliuns l’onn 2009.

La gronda part dal svilup demografic ha actualmain lieu en ils pajais en svilup resp. en ils stadis dal mund main sviluppads e pli povers. En intgins stadis sviluppads pli ferm – surtut en la gronda part dals stadis dal bloc da l’ost – diminuescha il dumber da la populaziun percunter.

Prognosas e scenaris

Scenaris futurs pussaivels tenor stimaziuns da las Naziuns unidas (2014)

Las Naziuns unidas spetgan – tenor projecziuns medias dal 2010 – fin il 2025 8,17 milliardas e fin il 2100 10,9 milliardas umans. L’onn 1975 han questas prognosas muntà per il 2010 7,6 milliardas e per il 2100 12,3 milliardas umans. Tar la prognosa dal 2015 fan las Naziuns unidas quint ch’il dumber d’uffants per dunna (quota da fertilitad) crodia en media dad oz 2,5 uffants en tut il mund fin l’onn 2100 sut l’uschenumnà nivel da remplazzament (2,1) sin dus uffants per dunna.

Fiss il dumber d’uffants en media per in mez uffant per dunna pli aut, alura creschiss la populaziun mundiala fin il 2100 sin 16,6 milliardas umans (varianta auta). Tar in mez uffant pli pauc vivessan il 2100 be anc 7,3 milliardas umans sin il mund (varianta bassa).

Sper la quota da fertilitad dependa il svilup da la populaziun er fermamain da l’aspectativa da vita – da la quala ins quinta ch’ella creschia vinavant – e surtut da la mortalitad dals uffants. Tar la repartiziun regiunala èn er da resguardar moviments da migraziun che pon giugar ina rolla decisiva.

En il passà han las prognosas praticamain adina stimà memia aut il svilup da la populaziun effectiv. Quai è però surtut d’attribuir a la valitaziun sbagliada dal svilup en la Republica Populara da la China: là è il svilup demografic stà bundant pli pitschen che prognostitgà.

La vegliadetgna media da la populaziun mundiala ha muntà il 2004 tenor la WHO 27,6 onns; tenor indicaziuns da l’ONU vegn quella probablamain a crescher fin l’onn 2050 sin 38,1 onns. L’ONU quinta fin l’onn 2050 cun in augment da las persunas sur 60 onns dad oz bundant 10 % sin stgars 22 %; a medem temp vegn la cumpart dals uffants sut 15 onns probablamain a crudar dad oz stgars 30 % sin sut 20 %.

La populaziun mundiala tenor continents

Populaziun mundiala tenor continents (en miu.)

	2016	2030	2050
Asia	4437	4946	5327
Africa	1203	1681	2527
America	997	1117	1220
Europa	740	744	728
Oceania	40	51	66
Mund	7418	8539	9869

Svilup istoric

Avant 2000 onns vivevan radund 69 % da la populaziun en l’Asia (31 % en China, 21 % en l’India e ca. 18 % en l’ulteriura Asia), 18 % en l’Europa, 10 % en l’Africa e 3 % en l’America ed en il rest dal mund. Questas proporziuns èn restadas pli u main constantas fin l’onn 1800.

L’India ha enconuschì en il temp medieval tempriv ses maximum procentual cun radund 30 %. A medem temp ha l’Europa enconuschì ses minimum istoric cun 13 %.

La China ha cuntanschì trais giadas in maximum, numnadamain ils onns 200, 1200 e 1800 cun cumparts sur 30 %; tranteren hai dà periodas cun radund 20 %.

La cumpart da l’America dal Nord e dal Sid è stada ditg fitg pitschna ed ha cuntanschì vers il 1700 ses punct bass istoric cun be 2 %. Dapi il 1800 è la procentuala però creschida fitg ferm ed ha cuntanschì il 1975 la marca da 15 %.

L’Africa ha oscillà tranter 7 % e 13 %. Il 1900 è stà cuntanschì il punct il pli bass, en il decurs dal 20avel tschientaner è la procentuala puspè s’augmentada rapidamain.

Vers il 1900 ha l’Europa cuntanschì ses maximum cun 24 %; dapi lura è la cumpart puspè crudada cuntinuadamain. A medem temp ha l’India enconuschì ses minimum istoric cun 18 %.

1950 fin 2010

Il diagram che suonda illustrescha il svilup da la populaziun mundiala e dals singuls continents tranter il 1950 ed il 2010 (en milliuns; AN.: America dal Nord, AL.: America dal Sid, America Centrala e Caribica, OC.: Oceania):

Situaziun actuala

Partind d’ina populaziun mundiala da 7418 milliuns l’onn 2016 sa preschenta la suandanta repartiziun sin ils singuls continents:

• Asia: 4437 milliuns (59,8 %), incl. Tirchia
• Africa: 1203 milliuns (16,2 %), incl. Egipta
• America: 997 milliuns (13,5 %)
• Europa: 740 milliuns (10,0 %), incl. Russia
• Oceania: 40 milliuns (0,5 %), incl. Australia

Las quatter chartas e tabellas che suondan porschan ina survista cumplessiva areguard la repartiziun d’ina populaziun mundiala da precis set milliardas sin ils 206 stadis dal mund (situaziun da la fin da l’onn 2011).

• Cumparts dals continents a la populaziun mundiala: La charta porscha ina survista en colur da la repartiziun da la populaziun sin ils continents; mintga champ correspunda ad in procent da la populaziun mundiala.
• Populaziun mundiala 2011: Questa charta cumpiglia ils 136 pli gronds stadis cun mintgamai dapli che 0,05 % da la populaziun mundiala. En quests 136 dals 206 stadis vivan ensemen 99,2 % da la populaziun mundiala.
• Populaziun dals quatter pli gronds stadis 2011: La charta preschenta las regiuns dals quatter stadis cun la pli gronda populaziun (China, India, Stadis Unids, Indonesia), cun in total da 45,0 % da la populaziun mundiala, sco er ina glista dals 70 pli pitschens stadis cun in total da 0,8 % da la populaziun mundiala.
• Tabella da la populaziun 2011: Questa tabella porscha ina survista dal dumber da la populaziun dals singuls continents e dals 206 stadis en quel mument che vivevan sin il mund precis set milliardas umans.

Ils stadis cun il pli grond dumber da la populaziun

Visualisaziun grafica

Ils stadis cun il pli grond dumber da la populaziun èn (situaziun dal 2016):

1. Republica populara da la China: 1386 milliuns (ca. 18,7 % da la populaziun mundiala)
2. India: 1329 miu. (17,9 %)
3. Stadis Unids: 324 miu. (4,4 %)
4. Indonesia: 260 miu. (3,5 %)
5. Brasilia: 206 miu. (2,8 %)
6. Pakistan: 203 miu. (2,7 %)
7. Nigeria: 187 miu. (2,5 %)
8. Bangladesch: 163 miu. (2,2 %)
9. Russia: 144 miu. (1,9 %)
10. Mexico: 129 miu. (1,7 %)
11. Giapun: 125 miu. (1,7 %)
12. Filippinas: 103 miu. (1,4 %)
13. Etiopia: 102 miu. (1,4 %)
14. Egipta: 94 miu. (1,3 %)
15. Vietnam: 93 miu. (1,2 %)
16. Germania: 83 miu. (1,1 %)

En quests 16 stadis ils pli ferm populads vivan 4931 milliuns umans ed uschia radund dus terzs da l’entira populaziun mundiala da 7418 milliuns. L’Uniun europeica cun 510 milliuns abitants (radund 6,9 % da la populaziun mundiala) sa chattass sin il terz plaz. En la China, l’India, l’Uniun europeica ed ils Stadis Unids vivan ensemen stgars la mesadad da la populaziun mundiala.

Spessezza da la populaziun ed urbanisaziun

Territori	Spessezza da la populaziun il 2015
Entir mund	54
India	400
Republica Populara da la China	144
Uniun europeica	116
Africa	40
Stadis Unids	34
America dal Sid	24
Russia	8
Canada	4
Australia	3
Mongolia	2

Spessezza da la populaziun tenor regiuns

Spessezza da la populaziun tenor stadis

La spessezza da la populaziun variescha fitg ferm da regiun tar regiun. La pli auta spessezza tenor stadi enconuschan las citads-stadi Monaco (19 000 abitants per kilometer quadrat), Singapur (8000) e Citad dal Vatican (1900). La pli gronda spessezza da la populaziun entaifer in stadi territorial cuntanscha Bangladesch cun radund 1100 abitants per kilometer quadrat. La Germania dumbra 230 abitants per kilometer quadrat, la Svizra 200 e l’Austria radund 100. Il stadi cun la pli bassa spessezza da la populaziun en tut il mund furma la Mongolia cun be 2 abitants per kilometer quadrat. En media dumbra la spessezza da la populaziun en tut il mund ca. 54 abitants per kilometer quadrat surfatscha da terren (senza l’Antarctica).

Er areguard il grad d’urbanisaziun fan las Naziuns unidas quint che las cifras vegnan a crescher vinavant. L’onn 2007 han vivì per l’emprima giada en l’istorgia da l’umanitad dapli umans en citads che sin la champagna. La cumpart da la populaziun da la citad vegn probabel a crescher fin l’onn 2030 sin sur 60 % e fin l’onn 2050 sin sur 70 %. L’onn 1950 furmava questa cumpart be 30 %, la populaziun rurala giascheva pia anc tar 70 %. En cifras absolutas munta quai che la populaziun citadina è sa dublegiada tranter il 2005 ed il 2050 da bundant trais sin bundant sis milliardas umans. En la medema prognosa da l’onn 2007 suppona l’ONU che la cifra absoluta da las persunas che vivan sin la champagna restia pli u main constanta tranter il 2010 ed il 2025 e vegnia silsuenter a sa sbassar.

Dumber total da tut ils umans ch’han insumma vivì insacura

Svilup istoric da la populaziun (stgala logaritmica)

La populaziun da set milliardas che viveva il 2011 furma bundant 6 % da las radund 110 milliardas umans moderns ch’èn insumma naschids insacura. Bundant 110 milliardas èn pia morts en il temp passà, incl. il temp preistoric. Per il dumber da tut las persunas ch’èn insumma naschidas insacura datti differentas funtaunas. In’emprova d’eruir questa cifra furma in artitgel dal Population Reference Bureau da l’onn 2002; quel arriva ad in total da 106 milliardas umans. La calculaziun approximativa parta da dus umans l’onn 50 000 a.C. Cumbain ch’ins suppona oz che l’istorgia da l’uman modern haja cumenzà bundant pli baud (ca. avant 200 000 onns u anc pli baud) giogan ils emprims umans en mintga cas be ina rolla marginala areguard il dumber total: Malgrà il lung spazi da temp e l’aspectativa da vita vaira bassa ch’è stada colliada cun in’auta natalitad cumpiglian ils emprims 40 000 onns fin che l’uman è daventà sedentar avant ca. 10 000 onns be radund in procent da la summa totala, entant che dapli che la mesadad crodan sin ils ultims 2000 onns. Autras spezias dal gener Homo ch’han vivì fin avant ca. 2,5 milliuns onns n’han ins betg tratg en consideraziun en questas calculaziuns. Tar l’uman da Neandertal vegn per part supponì che be intgins millis vivevan a medem temp.

In’autra extrapolaziun deriva dal departament da matematica da l’Universitad da Hawaii (1999) e cumenza gia avant dus milliuns onns cun duas persunas. Faschond diever d’ina metodica cumparegliabla cun quella da l’artitgel surmenziunà arriva quest studi ad in dumber total da radund 96 milliardas umans. Cumbain che la populaziun totala vegn gia stimada bundant pli auta en quel mument che l’uman è daventà sedentar, cumpiglia quella er qua be 20 milliardas avant l’onn 800 a.C. Questas calculaziuns sa basan però sin in’aspectativa constanta da 25 onns sur l’entir spazi da temp.

Omaduas calculaziuns partan per l’entir temp tempriv d’ina creschientscha da la populaziun constanta. A basa da las cundiziuns generalas supponidas vegn quella calculada cun be 0,035 resp. 0,0015 % ad onn (quai che correspunda ad ina reduplicaziun da la populaziun entaifer 2000 resp. 45 000 onns).

Di da la populaziun mundiala

Enturn l’onn 1800 ha la populaziun mundial dumbrà raduna 1 milliarda umans; l’onn 1930 eran quai 2 milliardas; l’onn 1960 alura 3 e l’onn 1975 4 milliardas. Ils 11 da fanadur 1987 ha la populaziun mundial surpassà tenor calculaziuns da las Naziuns unidas il dumber da 5 milliardas umans. Per render attent a las sfidas ed als problems ch’èn colliads cun quai è ils 11 da fanadur vegnì declerà l’onn 1989 sco Di internaziunal da la populaziun mundiala. Dapi ils 12 d’october 1999 dumbra il mund tenor l’ONU 6 milliardas e dapi il 31 d’october 2011 7 milliardas umans.

La dumonda da la surpopulaziun

En numerus stadis vegn la planisaziun da famiglia sustegnida da vart statala (foto: Malaisia)

Il term da la surpopulaziun designescha en general la situaziun ch’il dumber da creatiras surpassa la capacitad ecologica da lur spazi da viver. Areguard la populaziun d’umans mundiala vegn la situaziun per ordinari definida sco problematica a partir da quel mument ch’ina moda da viver persistenta tenor il stil da viver giavischà na saja betg pli pussaivel (il concept da la persistenza è vegnì agiuntà a la definiziun en rom da la Conferenza da Rio dal 1992). Tenor ina definiziun fitg stretga sa lascha però pir discurrer da surpopulaziun en quel mument ch’igl ha gia dà stretgas areguard il provediment cun mangiativas, cun aua e cun energia e che la capacitad da surviver da la populaziun pertutgada è smanatschada en parts u dal tuttafatg.

Davart la dumonda da la surpopulaziun han economs gia publitgà vers la fin dal 18avel tschientaner (cf. Thomas Robert Malthus, ‹Essay on the Principle of Population›, 1798). Malthus è stà da l’avis che la populaziun creschia a moda exponenziala, entant che la producziun da victualias possia be crescher a moda lineara. A lunga vista mainia quai automaticamain a povradad e fominas. Cuntrari ad auters pensaders da ses temp n’è el betg stà da l’avis ch’i reusseschia a l’economia da martgà da survegnir sut controlla quest problem. Er l’emigraziun porschia be in levgiament temporar.

Per part èn las teorias da Malthus vegnidas interpretadas en il 19avel tschientaner en quel senn ch’ils povers n’hajan nagin dretg sin assistenza sociala: lur auta quota da naschientschas furmia il motiv per propi per la povradad e d’als sustegnair rendia be pli acut il problem. Quai ha manà ad ina politica sociala restrictiva en la Gronda Britannia (lescha da povers dal 1834) ed en auters pajais. Er la moda e maniera co che las autoritads han reagì sin la gronda fomina en l’Irlanda (1845–1849) e pli tard en l’India britannica laschan percorscher influenzas da l’ovra da Malthus. David Ricardo percunter ha fatg a Malthus la reproscha ch’el «porschia als ritgs ina furmla fitg empernaivla per supportar la disfortuna dals povers». Er Karl Marx ed auters han pli tard reprendì la critica da Ricardo.

En rom da l’immens augment da la producziun ch’è resultà vers la fin dal 19avel tschientaner ed alura puspè ils onns 1950/60 dal svilup tecnologic ha la debatta areguard la surpopulaziun pers per in temp si’actualitad. En il decurs dals onns 1970 (cf. il studi ‹The Limits to Growth› dal Club of Rome) è la tematica puspè daventada actuala. Dapi lura vegn ella savens discutada en connex cun la midada dal clima. Intgins scienziads resguardan oz la surpopulaziun sco ina da las sfidas centralas da l’umanitad. Tenor els èn problems sco povradad, fom, dischoccupaziun u la creschientscha da slums che cumparan oz surtut en pajais en svilup d’attribuir a l’explosiun demografica al lieu. Er la polluziun da l’ambient e la passida ecologica globala da l’umanitad èn tematicas che vegnan discutadas en connex cun la creschientscha da la populaziun mundiala. Areguard singuls pajais u regiuns èsi contestà quant enavant ch’i saja giustifitgà da discurrer da surpopulaziun ed a basa da tge criteris (p.ex. sperdita da la surfatscha da guaud; disponibilitad dad aua).

Quota da fertilitad tenor pajais (situaziun dal 2015)

Actualmain (situaziun dal 2015) crescha la populaziun mundiala per dapli che 1,5 milliuns umans ad emna. Malgrà che la quota da naschientschas sa sbassa en la gronda part dals pajais dal mund, è questa creschientscha restada pli u main tuttina durant ils ultims 15 onns. Tranter il 1970 ed il 2013 è il dumber d’uffants sa sbassà en l’Asia da 5,4 sin 2,2 ed en l’America Latina da 5,3 sin 2,2 uffants per dunna (valurs media). Questa diminuziun è tranter auter d’attribuir a la politica da populaziun da las regenzas sco er a la lavur d’organisaziuns nunguvernamentalas che porschan a las dunnas access a l’educaziun sexuala ed a meds cuntraceptivs. Dumbers d’uffants relativamain auts datti anc en l’Africa en il sid da la Sahara; là partureschan las dunnas en media 5,1 uffants.

Per motivs da povradad e da suppressiun, uschia vegn stimà, po anc adina mintga quarta dunna betg far diever da meds cuntraceptivs moderns. E tenor in studi da las Naziuns unidas han 220 milliuns dunnas en pajais en svilup nagin access a la planisaziun da famiglia. Per part vegnan er fatg valair motivs religius cunter metodas cuntraceptivas (surtut en il catolicissem, p.ex. en las Filippinas). En auters lieus sustegnan ils manaders spirituals percunter explicitamain programs da la regenza che pussibiliteschan l’access gratuit a tut las furmas da cuntraceptivs (p.ex. en l’Iran).

Surtut en pajais industrialisads, en ils quals ha lieu ina sminuziun da la populaziun u è da far quint cun ina tala, vegnan discussiunads ils effects negativs pussaivels d’in tal svilup (p.ex. en connex cun l’inveteraziun). Perquai che la quota da naschientschas è sa sbassada fitg ferm ils ultims onns en blers pajais industrialisads, discurran tscherts scienziads gia da la ‹tgina vida› e teman che la sutpopulaziun possia sminuir a mesa vista la bainstanza.

Per part vegn la noziun da la surpopulaziun er crititgada sco concept nunadattà che svieschia be dals problems per propi. Problems socials, economics ed ecologics sajan d’attribuir main a la supposiziun che la capacitad da chargia da la terra saja exaurida che a prestaziuns falladas da vart da la politica ed ad ina repartiziun dischavantagiusa da resursas che fissan tuttavia suffizientas.

Che questas resalvas èn per part giustifitgadas sa lascha exemplifitgar cun cumparegliar la Germania cun la China: La spessezza da la populaziun è en Germania duas giadas uschè auta sco en China; tuttina vegn savens pretendì da la China che quella saja surpopulada, entant che quai na vegn praticamain mai ditg da la Germania. L’exempel mussa: Tras in’utilisaziun effizienta e moderna da las resursas ed ina politica da l’ambient adequata sa laschan reducir problems cun ils quals pievels pli povers han anc da sbatter. Medemamain è la populaziun repartida en Germania a moda pli guliva ch’en pajais ch’han da cumbatter cunter problems demografics; en quests ultims sa concentrescha la populaziun savens sin paucas aglomeraziuns. Che talas cumparegliaziuns ston però vegnir prendidas cun precauziun vegn evident sch’ins considerescha che grondas surfatschas da la China consistan da deserts.

Al concept da la surpopulaziun vegn magari er fatg la reproscha – analog a la discussiun davart las teorias da Malthus en il 19avel tschientaner – ch’el servia be a quietar la conscienza dals ritgs en vista a la povradad en vastas parts dal mund. En vardad saja quella pli tgunsch d’attribuir ad inegualitads socialas. Ed er en connex cun la midada dal clima ed auters problems da l’ambient vegn per part fatg valair ch’il svilup da la populaziun en ils pajais en svilup saja marginal en congual cun il consum e l’emissiun da substanzas nuschaivlas da vart dals stadis industrials e dals concerns internaziunals. Da resguardar la creschientscha demografica sco causa principala dals problems da l’ambient muntia «da spustar la culpa dals ritgs sin ils povers».

Runcada illegala cun agid dal fieu (Madagascar, 2010)

La pli gronda passida ecologica avevan l’onn 2010 en media ils abitants dals Emirats Arabs Unids cun 10,68 ha per persuna, ils abitants da Katar cun 10,51 ed ils abitants da Bahrain cun 10,4 ha per persuna. Medemamain ina gronda passida ecologica han ils abitants dals Stadis Unids cun 8,00 ha per persuna. La Germania e la Svizra sa chattan entamez cun 5,08 resp. 5,02 ha per persuna. La pli bassa avevan ils abitants dal Bangladesch cun 0,62 ha per persuna, dal Timor da l’Ost cun 0,44 ha per persuna e dal Puerto Rico cun 0,04 ha per persuna. Decisiv n’è pia betg be il dumber d’umans, mabain er il consum da resursas per persuna. Ils umans en ils pajais en svilup consumeschan bler pli paucas resursas, èn però pertutgads il pli ferm da las consequenzas dals problems da l’ambient.

Teorias pli novas areguard la surpopulaziun èn tuttina da l’avis ch’i dettia in cunfin per il dumber d’umans sin terra. Quel na saja però betg fix, mabain sa laschia spustar a moda positiva (p.ex. tras novas pussaivladads tecnologicas) u a moda negativa (p.ex. cun destruir resursas).

Litteratura

• Marc Frey: Experten, Stiftungen und Politik. Zur Genese des globalen Diskurses über Bevölkerung seit 1945. En: Zeithistorische Forschungen/Studies in Contemporary History 4 (2007), p. 137–159.
• Bettina Rainer: Der Diskurs der Überbevölkerung – zu Metaphorik und Funktion einer in Aussicht gestellten globalen Katastrophe. Berlin 2003, Dissertation, Freie Universität Berlin.
• Sabine Höhler: Die Wissenschaft von der ‹Überbevölkerung›. Paul Ehrlichs ‹Bevölkerungsbombe› als Fanal für die 1970er-Jahre. En: Zeithistorische Forschungen/Studies in Contemporary History. 3, 2006, p. 460–464.

Colliaziuns

 Commons: Populaziun mundiala – Collecziun da maletgs, videos e datotecas d'audio

• UN World Population Prospects
• Versiun en il portal da datas da las Naziuns unidas
• Rapport da l’UNFPA davart il svilup da la populaziun
• Länderdatenbank – dumbers d’abitants e projecziuns futuras per tut ils pajais e regiuns dal mund
• Div. graficas davart il svilup demografic
• Die Weltbevölkerungsuhr – stimaziun actuala da la populaziun mundiala
• www.worldometers.info – stimaziuns areguard l’augment da la populaziun, cun naschientschas e mortoris
• Berlin-Institut für Bevölkerung und Entwicklung
• CIA World Fact Book
• Proportionen der Weltbevölkerung sin www.pdwb.de.
• World Overpopulation Awareness