Utilisader:Mesoscaph/Cudeschs/Giats gronds selvadis/Giat marmorisà

Detagls interessants

  • Giats marmorisads fan tuns che sumeglian quels da giats da chasa, ma els filan main savens e lur miaular sumeglia il tschivlar d'in utschè.

Territori da derasaziun dal giat marmorisà
Impressiun dal guaud tropic a Borneo

Il giat marmorisà è in giat grond da statura plitost modesta. El n'è betg bler pli grond ch'in giat da chasa. Ils scienziads al attribueschan a la sutspezia Pantherinae, pia ad ina gruppa da stretga parentella cun liun, tigher e leopard. Malgrà ses pitschen corp, cumpareglià cun il leopard taclà, ha el dents da stgarpar tuttina lungs ed in pail cun muster sumegliant. Scienziads supponan che lur statura sumeglia quella ch'avevan avant dieschmillis onns ils giats gronds che vivan en il guaud. Per intercurir quai han ins fatg in'examinaziun scientifica dal sang, l'analisa dal serum. I po però er esser ch'els eran pli baud pli gronds e ch'els èn vegnids cun il temp pli pitschens pervi da cundiziuns da l'ambient sco animals da preda pli pitschens u in revier da chatscha reducì ubain il squitsch da concurrenza cun auters giats gronds.

Nua vivan giats marmorisads?

modifitgar

Ils giats marmorisads vivan en ils guauds sin las inslas da la Malaisia, Sumatra, Borneo ed intginas inslas vischinas pli pitschnas.

Co vesan ils giats marmorisads or?

modifitgar

Ils giats marmorisads sumeglian ils leopards, èn però pli pitschens ed han fatschas pli curtas, sumegliant a noss giats da chasa. Ultra da quai han els ina taglia relativamain lada. Lur bel pail, cun ses muster che dat en egl, è brinent. La structura da quel mussa flatgs stgirs, irregulars cun urs marcants a colur brin stgira u naira.

Da tge sa nutreschan giats marmorisads e co tschiffan els lur preda?

modifitgar
 
Giat marmorisà che raiva cun il chau ordavant d'in bist giu
 
Represchentaziun da ca. 1880

Giats marmorisads passentan la gronda part dal temp sin plantas e tschiffan er là lur preda. Els fan chatscha sin utschels, stgilats, animals ruiders, raunas e reptils. Sin l'Insla Borneo als han ins er persequità giond a chatscha per terra; quai pudess esser in'atgnadad locala. Uschiglio na san ins betg bler davart lur moda da viver, pertge ch'igl è grev d'als observar en il liber. Ed i na vegnan er strusch tegnids exemplars en curtins zoologics.

Co tiran giats marmorisads si lur pitschens?

modifitgar

Ina femella ch'era vegnida tegnida en fermanza aveva gì quatter pitschens. Uschiglio para la gronda part dals letgs da cumpigliar be dus pitschens. Ina stagiun speziala, durant la quala quels naschan, na pari betg da dar. Sco tar la gronda part dals giats gioga il bab, sche insumma, be ina pitschna rolla cur ch'i sa tracta da trair si ils pitschens. Ils giuvens naschan cun in pail taclà ed èn fixads da l'entschatta ennà sin la mamma. Ins suppona ch'els daventian independents cun ca. 8 mais e sajan creschids cun 21 mais. Il pli vegl animal en fermanza ha cuntanschì ina vegliadetgna da 12 onns.