District da la Glâne
District
Vista da Romont, chapitala dal district

Vopna
Administraziun
Stadi Svizra
Chantun Friburg
Chapitala Romont (FR)
Prefect Willy Schorderet
Lingua uffiziala franzos
Territori
Surfatscha 169,08 km²
Populaziun 24'063 abitants
(31 da december 2017)
Vischnancas 19
Autras infurmaziuns
Numer UST 1002
Lingua tradiziunala francoprovenzal
Dialect patua friburgais
Internet
Pagina-web uffiziala

Il district da la Glâne (franzos: District de la Glâne) è in district dal chantun Friburg.

Geografia modifitgar

Il district da la Glâne giascha en il sidvest dal chantun Friburg en la Bassa friburgaisa. El vegn traversà dal flum Glâne ch'il dat ses num.

Regiuns da la Glâne modifitgar

(patua da la Glâne) (rumantsch)

«[...] la Yanna, on piti payi, intrè la Grevîre d'onna pâ, la Brouye de l'ôtra, è ke chè partadze in trè : la Hôta-Yanna, de la pâ don Dzîblyà è don Tsathèlà, ke chan lou lathî ; la Bâcha-Yanna, ke vouàtè la Brouye, pè Torni è Promajin, ke chan lou taba ; è la kotse de Romon, on mintan, on bokounè kouètse, dathe, ke fâ lou pon intrè lè dou-j'ôtrou mochi.»

Luvi don Vèrné (Louis Page): [1]

«[...] la Glâne, ina pitschna terra tranter la Gruyère da l'ina vart, la Broye da l'autra, e ch'è partida en trais: la Haute-Glâne da la vart dal Gibloux e da Le Châtelard e che svaura da latg; la Basse-Glâne che sa drizza vers la Broye, per Torny e Promasens, che savura da tubac, e la regiun da Romont, entamez, in zic dultscha, che fa da punt tranter tschellas duas regiuns»

Louis Page

Districts cunfinants modifitgar

Broye-Vully (VD) Broye
Broye-Vully (VD)   Sarine
Lavaux-Oron (VD) Gruyère

Istorgia modifitgar

En il temp medieval era la regiun en il possess dals signurs da Pont, ils chastellans da Rue ed ils conts da Romont, ch'eran vasals da Savoia. Il 1536 ha Friburg occupà Romont e Rue e convertì els en chastellanias (franz. bailliages). Ils 1798 en els daventads prefecturas ch'èn vegnidas reunidas il 1848 en il district da la Glâne. Intginas vischnancas da la prefectura da Rue èn vegnidas zavradas, vitiers vegnivan dentant intginas vischnancas da las chastellanias da Montenach e Farvagny.

Populaziun modifitgar

Lingua e patua modifitgar

La lingua uffiziala dal district da la Glâne e da tut sias vischnancas è il franzos. Ultra da quai datti anc in tschert dumber da patoisants, glieud che discurra il patua glânois. Lez furma ensemen cun ils auters patuas dal chantun la gruppa dals patuas friburgais dal francoprovenzal.

Vischnancas modifitgar

Vopna Num da la vischnanca Abitants
(31 da december 2021)
Surfatscha
in km²
  Auboranges 285 1,93
  Billens-Hennens 757 4,87
  Chapelle (Glâne) 278 2,03
  Châtonnaye 825 6,31
  Ecublens (FR) 344 4,90
  Grangettes 199 3,31
  La Folliaz 982 9,86
  Le Châtelard 378 7,51
  Massonnens 527 4,25
  Mézières (FR) 1076 8,93
  Montet (Glâne) 391 2,19
  Romont (FR) 5304 10,89
  Rue 1505 11,21
  Siviriez 2199 20,28
  Torny 933 10,18
  Ursy 3079 14,95
  Villaz-Saint-Pierre 1330 5,59
  Villorsonnens 1384 15,47
  Vuisternens-devant-Romont 2287 24,06
  Total (2015) 24'063 169,08

Toponimia modifitgar

Franzos Patua
Auboranges Ouborindze
Billens-Hennens
Chapelle (Glâne) Tsapala
Châtonnaye Tsathounêna
Ecublens (FR) Ekubyin
Grangettes Grandzètè
La Folliaz
Le Châtelard Tsathèlâ
Massonnens Machounin
Mézières (FR) Méjire
Montet (Glâne)
Romont (FR) Remon
Rue Ruva
Siviriez Cheveri
Torny
Ursy
Villaz-Saint-Pierre Velâ-chin-Pyéro
Villorsonnens
Vuisternens-devant-Romont Vouèthèrnin-devin-Remon

Annotaziuns modifitgar

  1. Luvi don Vèrné (Louis Page): En hommage aux Patoisants de la Glâne, àFribourg... : lè yèrdzà = les écureuils. En: Le nouveau conteur vaudois et romand. 90 (1963), carnet 7–8. (datoteca PDF)